گزارشی درباره سخنرانی اخیر باراک اوباما

مجید بچاوی- روز چهارشنبه دوم دسامبر در مراسم جشن کریسمس در مرکز خدمات اجتماعی در سن برناردینو کالیفرنیا، زن و شوهری به نام رضوان فاروق و تاشفین مالک حمله‌ای انجام دادند که منجر به مرگ ۱۴ نفر و زخمی شدن ۲۱ نفر دیگر شد. زن و شوهر مذکور نیز پس از درگیری با پلیس کشته شدند. پس از دو روز تحقیق، اف. بی. آی این حمله را تروریستی ارزیابی کرد. به همین مناسبت رییس جمهور ایالات متحده سخنرانی‌ای را خظاب به مردم کشور ایراد کرد که حاوی نکاتی بود که مورد توجه تحلیلگران قرار گرفت. در ادامه ابتدا بخش‌های مختصری از سخنرانی آقای اوباما آورده می‌شود و پس از آن نظر تحلیل‌گران را خواهم آورد.
آقای اوباما در سخنرانی خود مردم ایالات متحده را مورد خطاب قرار دادند و پس از اشاره به تعداد کشته شدگان حادثه تروریستی اخیر و اینکه همه آن‌ها، چه مهاجر و چه آن‌ها که متولد آمریکا بوده‌اند، همه در حال خدمت به هموطنان خویش بودند و عضوی از اعضای خانوده آمریکایی ما. وی در ادامه می‌گوید که ما می‌دانیم که این عملیاتی تروریستی بود ولی هنوز نمی‌دانیم که آیا برنامه‌ریزی در خارج از کشور انجام شده یا درون آن. وی پس از اینکه اقدامات تروریستی مختلف درسال‌های اخیر را بر می‌شمارد می‌گوید: «بعد از حملات گذشته و این حمله اخیر مردم ممکن است بپرسند که آیا ما با غده‌ای سرطانی مواجه هستیم که نمی‌توانیم کاری در برابر آن انجام دهیم؟ خوب، پاسخ من این است که تهدید از جانب تروریسم واقعی است ولی ما بر آن چیره خواهیم شد. ما داعش و هر سازمان دیگری که بخواهد به ما آسیب برساند را نابود خواهیم کرد».

رییس جمهور ایالات متحده در ادامه نحوه مقابله با تروریسم وتهدیدهای آن را اینگونه بر می‌شمارد: «اول: ارتش ما به شکار طرحان عملیات تروریستی در هر جای جهان که لازم باشد ادامه خواهند داد. دوم: ما به فراهم کردن تجهیزات جنگی برای و آموزش دادن به ده‌ها هزار نیروی عراقی و سوری که در میدان در حال جنگیدن به داعش هستند ادامه خواهیم داد. سوم: ما در حال همکاری با دوستان و متحدانمان هستیم تا عملیات داعش را متوقف کنیم. مثلا نقشه‌های آن‌ها خنثی کنیم، منابع مالی آن‌ها را قطع کنیم یا از سرلازگیری‌های بیشتر جلوگیری کنیم. چهارم: به رهبری ایالات متحده، جامعه جهانی آغاز به برنامه ریزی برای پروسه‌ای کرده است برای رسیدن به آتش بس و راهکاری سیاسی در جنگ سوریه. این موضوع به مردم سوریه و کشورهای همپیمان و حتی روسیه این امکان را می‌دهد که بر هدف مشترک که نابود کردن داعش است تمرکز کنند.

در ادامه آقای اوباما از کنگره می‌خواهد که قانون محدودیت برای خرید اسلحه را اجرا کند. اوباما در ادامه باز هم هموطنان خود را خطاب کرده می‌گوید: «این‌ها کارهایی بودند که می‌بایست انجان بدهیم، اما بیایید کارهایی که نباید انجام بدهیم را نیز برشماریم. ما نباید دوباره به نبرد زمینی طولانی و پرهزینه در عراق یا سوریه کشیده شویم. این‌‌ همان چیزی است که گروه‌هایی مانند داعش می‌خواهند. آن‌ها می‌دانند که نمی‌توانند ما را در میدان نبرد شکست بدهند. این‌ها بخشی از گروه‌های شورشی هستند که ما در عراق با آن‌ها مواجه بودیم. داعش می‌داند که اگر ما سرزمینی خارجی را اشغال کنیم آن‌ها می‌توانند شورش خود را سال‌ها ادامه بدهند، هزاران نفر از افراد ما را بکشند، منابع ما را خشک کنند، و حضور ما را بهانه‌ای برای فراخواندن نیرو کنند. کار دیگری که ما نباید انجام بدهیم این است که ما نباید به یکدیگر پشت کنیم. نباید به داعش اجازه دهیم که این جنگ را جنگ ایالات متحده علیه اسلام کند. این نیز‌‌ همان چیزی است که گروه‌هایی مانند داعش می‌خواهند. داعش نماینده اسلام نیست. آن‌ها قاتل و جانی هستند و اعضای کیش مرگ. آن‌ها فقط بخشی کوچکی از میلیارد‌ها مسلمان در سراسر جهان هستند. از جمله میلیون‌ها مسلمان امریکایی که ایدیولوژی نفرت آن‌ها را رد می‌کنند. بیش از این، بخش زیادی از قربانیان تروریسم در جهان خود مسلمان هستند. برای مقابله با تروریسم ما باید مسلمانان را به عنوان گروهی از قوی‌ترین همپیمانان خود به شمار بیاوریم. البته نباید این را هم یکسره کنار بگذاریم که در میان جوامع مسلمان خشن‌ترین ایدیولوژی پخش شده است. این مشکلی جدی است که مسلمانان بدون هیچ عذر و بهانه‌ای باید با آن مقابله کنند.

در پایان رییس جمهور امریکا گفت: «هموطنانم من مطمین هستم که ما پیروز می‌شویم چرا که ما سمت صحیح تاریخ ایستاده‌ایم. کشور ما بر اساس باوری به جایگاه و مقام انسان بنا شده است. بیایید فراموش نکنیم که چه ویژگی‌هایی باعث می‌شوند ما متمایز باشیم و اینکه به یادم باشد آزادی از ترس قوی‌تر است».

اما جاناتان برنستاین از تحلیلگران بلومبرگ درباره این سخنرانی مطلبی با این تیتر نوشت: «اوباما ناچار بود این سخنرانی عبث را ایراد کند». برنستاین در تویتر خود نیز نوشته بود: «قاعده همیشگی‌ای که روسای جمهور سخنرانی‌های بزرگ ایراد کنند این حقیقت رازیر پا نمی‌گذارد که این سخنرانی‌ها نه در سیاست‌گذاری‌ها تاثیر دارد و نه در رای عمومی». وی در ادامه می‌گوید سخنرانی اوبما را رای دهندگان با گوشهای جناحی خود شنیده‌اند، دموکرات‌ها هرچه اوباما گفته است را خواهند پذیرفت و جمهوری خواهان یا آن را یکسره رد خواهند کرد یا فقط بخش‌هایی که به بخواهند را خواهند شنید. ولی این موضوع به معنی بی‌اهمیت بودن سخنرانی نیست. اوباما خواسته‌های خود از کنگره را نیز در این متن گنجانده بود. آنچه که روسای جمهور می‌گویند و نحوه‌ای که آن‌ها سخنرانی‌های خود را ایراد می‌کنند راهی است که ما سیاست را تجربه می‌کنیم. پس سخنرانی آقای اوباما را به دلیل اینکه تاثیری در رای عمومی ندارد و یا اینکه کنگره به درخواست‌های وی جامه عمل نمی‌پوشاند یک شکست تلقی نکنیم؛ این نحوه ساز و کار سیاست نیست.
در مطلب دیگری که در بلومبرگ منتشر شد، جاش روجین تحلیل دیگری نوشته بود با تیتر: «اوباما در موضوع رفتن بشار اسد دیگر مطمین به نظر نمی‌رسد». روجین با مقایسه سخنان و مواضع پیشین اوباما درباره اسد و سخنرانی‌های اخیر وی نتیجه می‌گیرد که اوباما با مشاورینی که باور دارند برای مقابله با داعش باید با اسد همکاری کرد هم‌نظر شده است. بعد از اعطای دستور راه کاری سیاسی به رهبری امریکا دیگر سخنی از هیچ دیکتاتوری‌ای به میان نیامده است. همه سران رده بالای ایالات متحده با رییس جمهور هم‌عقیده هستند که برای پایان دادن به جنگ سوریه می‌بایست داعش را شکست داد. اما برخی بر این باورند که این مهم جز از راه کناره‌گیری اسد ممکن نیست. نظرات مختلفی در این باره رد و بدل شده است. برخی از میان دو شر موجود در سوریه، اسد را شر کمتر می‌دانند و می‌گویند که صرف نظر از اینکه چه برخوردی با اسد شود گروه‌هایی مانند داعش در آنجا باقی خواهند ماند. اما به هر حال در آخرین سخنرانی، اوباما یکی از راه‌کارهای اصلی مبارزه با تروریسم و تهدیدهای جهانی را رسیدن به راه‌حلی سیاسی در موضوع سوریه دانست که مانند گذشته تاکیدی بر حذف اسد از قدرت ندارد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *